Nog steeds voel ik nog wat pijn in mijn nek van het gevecht dat ik dit weekend voerde. Maar het is een goede pijn, want het herinnert me aan waarom ik vocht.
Het afgelopen weekend deed ik in Amsterdam mee aan een zogeheten Immersion door Sacred Sons. In het kort komt dat neer op zelfontwikkeling en broederschap. Het was precies wat ik nodig had en ik zou graag mijn persoonlijke ervaring delen in dit stukje.
De roep
Omdat mijn vrouw Margo Awanata echt heel goed is in haar wilde werk met vrouwen, lopen mensen al jarenlang aan mij te vragen wanneer ik nou eens ga beginnen aan het faciliteren van mannenwerk. Er is zeker vraag naar en het wordt gevoeld als echt nodig in onze samenleving.
In eerste instantie zag ik dat nooit zo zitten. Ik vond het idee om vrouwen uit te sluiten niet zo leuk en bovendien zag ik de toegevoegde waarde niet zo, omdat ik vond dat er in gemengde groepen heel veel kan gebeuren dat erg betekenisvol is.
Maar de laatste tijd kon ik de roep steeds minder negeren ben ik hem toch steeds meer gaan horen. Ik had zelfs in de afgelopen weken al twee keer een bijeenkomst geleid voor de mannen van de priesteressen.
Ik ben echt best wel vaak gewezen op video’s van Sacred Sons. Veel vrouwen vinden wat zij laten zien echt fantastisch. En dus, zonder me er echt in te verdiepen, had ik voor mezelf besloten dat ik het veel te gelikte commercials vond die aan vrouwen een soort van ideale man presenteren, en dat het dus onmogelijk zou kunnen zijn wat mannen aan zou spreken. Nouja, ze zaten verder toch aan de andere kant van de Atlantische Oceaan, dus ik hoefde er verder niks mee.
Alleen toen gingen ze een tour door Europa organiseren. Ik dacht meteen van: shit, dan moet ik weer die mensen die gaan zeuren dat ik daar heen moet gaan afwimpelen…
Maar hee, waarom zou ik zou koppig blijven? En waarom voelde ik in de eerste plaats al die weerstand? Ik besloot om daar op te reflecteren. Ik ging hun teksten lezen, een paar video’s aandachtig bekijken en een paar van hun podcasts beluisteren (#2 met oud MMA-vechter Traver Boehm vond ik sowieso heel cool). En dit overtuigde mij ervan dat ze misschien eigenlijk wel the real deal zouden kunnen bieden.
Wat zij neergezet hebben en wat ze doen is echt gaaf en verdient complimenten. Ik moest aan mezelf toegeven dat de weerstand die ik voelde was meer afgunst dan iets anders. Daarom besloot ik dat ik dit wilde ervaren door te gaan.
Dag 1: Geluid
De eerste dag was best wel uitdagend. Ik had mezelf voorgenomen om iedere uitdaging aan te gaan en om dapper te zijn.
Nadat we de ruimte gewijd hadden (in feite begrensd tegen invloeden van buiten en met elkaar de impliciete afspraak makend dat iedereen daar veilig is), begonnen we met de eerste uitdaging: het beantwoorden van heel persoonlijke vragen over je maskers die je draagt en wat je in de schaduwen verborgen houdt aan een broeder van wie je de naam nog niet eens kent.
Pas daarna deden we een korte check-in. We zeiden onze naam en waar we vandaan kwamen en over wat er in ons speelde. Maar we mochten maar weinig woorden gebruiken, wat aan de ene kant frustrerend was omdat ik toch wel een man van woorden ben, maar aan de andere kant was het ook fijn: daardoor hoefden we niet naar vijfendertig verhalen te luisteren en konden we niet de boel overrationaliseren.
Na een aantal oefeningen, zoals yoga ademhalingsoefeningen, gingen we precies datgene doen dat ik doodeng vond… Ik heb best al wel wat werk aan mezelf gedaan, waardoor ik vrij veel zelfvertrouwen heb, maar er is één ding wat ver buiten mijn comfortzone ligt; en dat is mijn stem gebruiken zonder dat het gaat om de woorden die ik zeg. Het laten horen van mijn naakte stem, maakt me erg ongemakkelijk. Ik heb dat altijd al wel gehad; ik durf bijvoorbeeld niet zo goed te zingen waar anderen bij zijn, het heeft zelfs lang geduurd voor ik het voor mezelf durfde als ik wist dat ik alleen was. Dat onbekenden me meestal mevrouw noemen aan de telefoon, helpt niet.
Maar de oefening die we gingen doen, was juist dat: naakte stem. Het pure geluid dat hoorde bij wat je voelde. Zonder woorden, zonder liedjes, zonder iets wat je eerder geleerd had. Eén broeder stond in de cirkel en nodigde een andere uit om zijn geluid aan hem te geven.
Toen ik merkte dat ik oogcontact aan het vermijden was, herinnerde ik mezelf eraan dat ik dapper wilde zijn. En meteen op het moment dat ik stopte met wegkijken, koos één van de broeders mij uit. Het geluid dat hij mij toonde was echt heel erg intens en rauw. En ik stond daar voor hem.
Toen was het mijn beurt. Ik wist echt niet wat ik moest. De makkelijke weg uit de situatie zou zijn om verbinding te zoeken met een of andere oerwoede en om te brullen als een beest. Niet dat dat op een lager niveau zou staan dan iets anders; voor sommige mannen is die ervaring juist precies de overwinning die ze nodig hebben; maar voor mij zou dat op dat moment niet waar geweest zijn. Dat was niet wat ik op dat moment voelde. Ik voelde vooral ongemak. Wat voor geluid hoort er nou weer bij zenuwachtig? Als ik angstig ben, wil ik het liefst onopgemerkt blijven. Niet midden in een cirkel staan met allemaal mannen die naar me kijken.
Maar ik probeerde toch om mijn stem te vinden. Dat resulteerde een paar keer in stervende klanken en gefrustreerd geluid. Maar ik accepteerde dat falen onderdeel zou worden van succes. Uiteindelijk vond ik mijn toon. Die lied ik luid horen. Eerst aan mijn broeder. Daarna aan alle broeders. Ben ik nu helemaal trots op mijn stemgeluid? Dat weet het niet, maar ik heb zeker weten een ferme overwinning behaald.
Daarna kon ik relaxen in iets waar ik wel goed in ben: lichamelijke oefeningen. Toch hielpen ze me om meer in mijn lichaam aanwezig te zijn met mijn aandacht en om verbinding te voelen met al die andere mannen die daar ook lekker aan het spelen waren.
We hebben echt nog veel meer gedaan, die eerste dag, maar hier houd ik het even bij.
Alleen
’s Nachts kon ik in het huisje van mijn zuster logeren in Oud-Zuid. Zij was zelf niet thuis, dus ik was in mijn eentje. Het was een vreemde ervaring, want ik ben niet meer alleen geweest sinds ik op kamers was. Wauw, nu kon ik wilde dingen doen, zoals de krant lezen terwijl ik een croissantje at!
Alleen zijn liet me dingen zien. Ik realiseerde me bijvoorbeeld dat ik best wat gezonde gewoontes geïnternaliseerd heb, zoals sporten en mindful buiten zijn (op zondagochtend komt de waanzinnige drukte van Amsterdam blijkbaar heel even tot rust.
Maar het confronteerde me ook met ongezonde neigingen. Bijvoorbeeld hoe makkelijk ik troep maak. Binnen een paar minuten lag er overal rommel in het nette appartement. En nu ik kon er niemand anders dan mezelf de schuld voor geven…
Maar het duidelijkste was tijdverspilling door makkelijke dopamine. Ik had me voorgenomen om deze tijd alleen nuttig te besteden door te schrijven, mijn dagboek bij te werken en de interessante boeken van mijn zus te lezen. Maar in plaats van dat alles ging ik urenlang het online pokémon kaartspel spelen omdat ik een of ander kaartje wilde winnen…
Het is niet dat ik geen onzinnige spelletjes van mezelf mag spelen, maar ik wil er niet teveel waardevolle tijd aan kwijt raken. Maar op dat moment had ik mezelf niet in de hand. Dit wil ik graag veranderen.
Dag 2: Sacred combat
Terwijl ik bij mijn zus was, had ik de onderstaande Sacred Sons video over sacred combat bekeken:
Jemig! Hoe gaaf is dat! Ik had zo graag zoiets willen meemaken! Ik had alleen niet verwacht dat we dit bij een evenement van maar twee dagen zouden gaan doen. Maar we deden het wel!
De dag begon met wat fysieke oefeningen gecombineerd met ademwerk, waarna ik me ontzettend vol energie voelde alsof ik de de hele wereld aankon.
En daarna begon het gewijde gevecht; sacred combat. Iedereen staat in een cirkel en één broeder stapt naar binnen en nodigt een andere broeder uit om hem in het gevecht te ontmoeten. Het gaat dan totaal om winnen en verliezen of wat voor machismo dan ook. Het is meer als samen dansen en energie uitwisselen. Maar vergis je niet: we hebben ook echt wel serieuze klappen uitgedeeld.
Toen we hieraan begonnen was ik diep ontroerd. Dit voelde echt als thuiskomen! Een dag eerder werd benoemd dat het zo samenkomen als we deden oeroud was. Als een religiewetenschapper ben ik automatisch sceptisch over dat soort claims, maar ik voelde de waarheid hiervan, los van wat ik erover wist. Tijdens het eerste gevecht had ik de tranen in mijn ogen. Wij mannen samen, vechten, aanmoedigen, geven om elkaar…
Voor en na ieder gevecht was er reflectie en stelden de faciliterende broeders de juiste vragen, die de vechtende broeders hielpen voelen wat er in hen omgaat. Ze accepteerden geen bullshit, geen smoesjes en waren niet bang om de vinger op de zere plek te leggen. Maar juist dit kwam voort uit zorgzaamheid. En zorgden ze ook voor troost wanneer dat echt nodig was.
Veel van de broeders werden geconfronteerd met allerlei soorten pijn in henzelf. Voor veel was het vechten sowieso doodeng. Omdat ze nog nooit gevochten hadden, of juist omdat ze vonden dat ze al te veel mensen pijn gedaan hadden.
Maar in het samenzijn kon heling gevonden worden. “Brotherhood is medicine” is iets wat vaak gezegd werd, en wat ik ook zo ervaren heb.
Om één voorbeeld te geven dat me wel geraakt heeft: één van de broeders ervoer in het gevecht angst en woede. Na afloop van het gevecht werd duidelijk dat dit niet de gevoelens waren die hoorde bij het gevecht zelf, maar bij de relatie die hij met zijn vader had. Alles wat hij wilde was door zijn vader gezien te worden door wie hij is. Toen werden alle vaders die daar waren gevraagd om tegenover deze broeder te staan. We zagen hem en erkenden hem zoals hij was. Ik voelde me zo trots op hem! Het was zo’n ontroerend en helend moment!
En er waren nog veel meer van zulke emotionele momenten. Ik heb ontzettend veel gehuild uit compassie en om al de schoonheid en heling, die plaatsvond.
Hierdoor was mijn competitieve vechtlust die aan het begin van de ochtend nog voelde gauw uitgedoofd. Maar op enig punt wilde ik toch heel graag de ring in stappen.
Ik nodigde Kale uit, een van de faciliterende broeders. Hij is een mooie, grote, gespierde gast. Ooit had ik een video gezien over Hula warrior training en omdat hij van Hawaii komt, had ik maar aangenomen dat hij op deze manier getraind zou zijn en dus onverwoestbaar zou zijn.
Ik nodigde hem uit, omdat hij kwaliteiten belichaamde die ik graag in mezelf terug zou zien: leiderschap, zelfdiscipline, intuïtie en doelgerichtheid. Zijn wezen confronteerde mij met mijn twijfels, mijn tijdverspilling, mijn onzekerheid en mijn ongerichtheid.
Ik was niet bang voor de fysieke uitdaging omdat ik veel vaker gevochten heb en ik hem bovendien vertrouwde, maar ik was wel bang voor het moment na het gevecht, wanneer ik verantwoordelijk gehouden zou worden voor al mijn beslissingen.
We vochten samen. Het was het meest indrukwekkende gevecht dat ik ooit geleverd heb. Niet in termen van vechtkunst, want volgens mij vergat ik zowat iedere techniek die ik ooit geleerd had, maar om wat het met ons deed.
De klappen die ik van Kale kreeg, bleken me uiteindelijk wakker te meppen, zodat ik me realiseerde dat ik diezelfde krachten in mijzelf daadwerkelijk ook heb!
Wat Kale na het gevecht zei, vond ik prachtig en het raakte me behoorlijk. Toen ik hem vroeg waar zijn zelfdiscipline vandaan kwam, vertelde hij dat doet wat hij doet omdat hij zoveel geeft om het bestaan. Dat hij eigenlijk niet anders kan dan doorgaan. Hoewel ik niet eerder zo’n gevoel van doelgerichtheid ervaren had, voelde ik wel direct aan wat hij hiermee bedoelde.
Maar ook ik begin het nu te voelen. Hoe ik bij kan dragen aan deze wereld. Om mensen te helpen om meer bewust en wakker te zijn. Dat was al de belangrijkste reden dat ik les gaf op een middelbare school. En weet je, misschien is mannenwerk ook wel een belangrijke bijdrage die ik leveren kan!
Ik ben extreem dankbaar voor de ervaring van dit weekend. Ik heb zoveel broeders dapper zien wezen, ik ben getuige geweest van zoveel heling en ik voel me zo bekrachtigd! In de dagen sinds het evenement heb ik eigenlijk geen tijd meer verspild, heb ik doelen gesteld en iedere dag hard getraind en hard gewerkt aan mijn nieuwe doel.
Dit was, zoals mijn broeder Oscar steeds zei: “Good shit!”
Broederschap
In dit stukje heb ik het woord ‘broeder’ een hoop gebruikt. Nog niet zo lang geleden snapte ik niet zo goed waarom mensen gooiden met termen als broeder of sister. Maar nu heeft het betekenis voor me gekregen.
Er zijn verschillende soorten van broederschap, denk ik.
Ik heb drie halfbroers, met wie ik een bloedband deel. We hebben een zelfde ouder en ik voel me verbonden met ze, ook al ken ik er één überhaupt niet en verschil ik met de anderen heel vaak van opvatting.
Een ander soort broeder heb ik leren kennen toen ik me aansloot bij de Orde van Vrijmetselaren. Dat is een broederschap van mannen over de hele wereld. Als ik een mede vrijmetselaar, waar ook ter wereld, zou ontmoeten, kan ik hem met “broeder” aanspreken. We hebben dezelfde doelstellingen onderschreven (om aan onszelf en aan een betere wereld te werken) en hebben een paar van dezelfde ervaringen en kennis gemeen.
En dan is er broederschap zoals ik die dit weekend ervaren heb: de broederschap tussen mannen die bewust samenwerken om samen te groeien en te werken aan hun relatie met de wereld. Er is geen formele organisatie waar een man lid van zou moeten worden om er lid van te zijn. Alle mannen zijn potentiële broeders, zolang hun intentie de bereidheid is om te willen groeien en anderen ook te verheffen. Wat de Sacred Sons zeiden sloot hier bij aan: “You already were sacred sons, before you came here.”
En in dit weekend heb ik een aantal broeders ontmoet. Ik voel me diep verbonden met ze, ook al ken ik ze nog maar zo kort. We hebben echt diepe shit samen gedeeld, elkaar zo verder geholpen en getoond hoe we om elkaar geven. Ik sta onvoorwaardelijk achter ze omdat ik er op vertrouw dat ze toegewijd zijn aan een hoger doel: het goede voor allen.
Wild and Sacred Men
“Wat neem je mee naar huis?” vroeg ik een aantal van de broeders toen we op het punt stonden om naar huis te gaan. Voor mijzelf was het antwoord op de vraag: “Richting”.
Ik heb best een aantal gaven. Maar behalve aan het lesgeven, het ondersteunen van Margo’s doel en het vaderschap, heb ik me nauwelijks toegewijd aan iets, terwijl ik weet dat ik meer kan. Ik heb al een tijd het gevoel dat er een aantal wegen open liggen voor me, maar echt betreden heb ik niet gedaan. Maar nu wel.
De dag na Sacred Sons heb ik besloten dat ik deze vakantie nog naar Portugal ga voor de vierdaagse Embodied Masculine Experience van Sacred Sons.
Maar vooral dat ik ook mannenwerk wil gaan faciliteren. Ik heb besloten dat de tijd gekomen is om de naam Wild and Sacred Men te claimen om van daar uit ook dit voor andere mannen mogelijk te kunnen maken.